Hava savunma sistemleri, savaş uçakları, savaş gemileri, tanklar, mühimmatlar ve tüfekler… Dünya ticaretinde çok yüksek ciroya ve çok yüksek kar oranına sahip ürünler. Bu silah ekonomisi hakkında ufkunuzu açacak tam 18 grafiği derledik. Sektör hakkında çok güzel bilgiler edinebilirsiniz. Aynı zamanda dünyaya olan bakış açınızı da şekillendirecektir. Keyifli okumalar!
1) ABD’nin Savunma Bütçesi, Kendisinden Sonraki 10 Ülkenin Toplamı Kadar!
ABD 732 Milyar Dolardan sadece %10 kesinti (73.2 milyar dolar) yaparak düzgün bir sağlık sistemi kurmak için, halkın refahı için harcasa ne kaybedecek? 73.2 milyar dolar eyaletlere bölününce eyalet başına yaklaşık 1.4 milyar dolar düşüyor ki bu da gelir düzeyi düşük vatandaşlar için “eyalet hastanesi” kurmak için çok yeterli. ABD halkı da silah bütçesini dönem dönem protesto ediyor fakat bunlar çok cılız protestolar.
2) Dünya Silah İhracatının %76.2’sini Sadece 5 Ülke Gerçekleştiriyor!
Grafikte 2015 ve 2019 arasındaki silah ihracatlarını kimlerin yaptığı gözüküyor. Aynı zamanda dünyaya en çok silah satan bu 5 ülkenin 4 tanesinin Birleşmiş Milletlerin daimi üyelerinden olduğu görülüyor.
3) 2014-2018 Döneminde Dünya’ya En Çok Silah Satan Ülkelerin Detaylı Pasta Grafiği İse Şu Şekilde:
İsrail %3.1 oranla dikkat çekici ve tebrik edilesi.
4) Biraz da Alıcılarından Bahsedelim: 2015-2019 Döneminde Dünyadaki Silah İthalatının %36.2’sini Aşağıdaki 5 Ülke Yaptı!
5) 2014-2018 Dönemi Silah Alıcılarının Detaylı Pasta Grafiği İse Şu Şekilde:
6) Afrika’ya En Fazla Silah Satan Ülke Rusya!
Afrika kıtasında dönemlere göre silah ihracatını kimlerin gerçekleştirdiğini görüyorsunuz. Bunun en büyük sebebi Rus sistemlerinin batıya göre ucuz olması olabilir. Rusya’dan devam edelim yazımıza…
7) SIRPI’ye Göre Rusya’nın 2011-2016 Arasında Yıllara Göre Silah İhracatı Aşağıdaki Gibidir:
2016 yılında 15 milyar dolar satış gerçekleştirdiği gözüküyor. Ülkemizin 2016 savunma sanayii ihracatının 1.6 milyar dolar olduğunu düşünürsek muazzam bir rakam.
8) Wikipedia’ya Göre İse Rusya’nın 2010-2018 Silah İhracatı Şu Şekilde:
Peki Rusya Ne Satıyor Bu Kadar?
9) Rusya En Fazla Hava Savunma Sistemi ve Motor Satıyor!
Yukarıdaki grafik Rusya’nın silah ihracatında ürün kalemlerinin oranlarını gösteriyor. Koyu yeşil renk 2000-2009 dönemini, açık yeşil ise 2010-2016 dönemini gösteriyor. 2010-2016 dönemine baktığımızda en fazla satışın sırasıyla; hava savunma sistemi, motor, füze ve uçak sistemlerinde yapıldığı görülüyor. Rusya’nın hava savunma sistemlerine batıdan daha fazla önem verdiği bir gerçek. Bu yüzden tercih sebebi oluyor. Fakat motorların bu kadar yüksek satış yapmasını açıklamak gerek. Bunun en önemli sebebi Rus-SSCB motorlarının batı motorlarına göre ömürlerinin kısa olması. Hal böyle olunca örneğin SSCB’den kalan Mig/Su serisi uçaklarının motorlarını değiştirmek isteyen bir ülke Rusya’nın kapısını çalmak zorunda kalıyor. Ve bu motor ihracatında Çin etkisini de unutmamak gerek! Çin son birkaç yıldır kendi yerli projelerinde ilerlemiş olsa da Rusya’nın büyük bir pazarıdır.
10) NATO Ülkelerinde GSYİH’e Oranla Savunma Bütçesi
Gayri Safi Yurt İçi Hasıla’ya oranla savunma bütçeleri yukarıdaki haritada görülüyor. Özellikle Doğu Avrupa ülkeleri bütçelerinin önemli bir kısmını savunmaya ayırmış. Rusya’nın Gürcistan ve Ukrayna’ya yaptığı zulümler bunda etkili.
11) Suudi Arabistan’a 2014-2018 Döneminde En Çok Silah Satan 3 Ülke: ABD, Birleşik Krallık ve Fransa.
Şaşırdık mı? Elbette hayır.
12) Dünyadaki Bireysel Silahlanma Oranları Aşağıdaki Grafiktedir:
Grafik, 2017 yılında 100 kişiye düşen tüfek/tabanca miktarını gösteriyor. Kıbrıs’ın dünyada en fazla bireysel silahlanmaya sahip 7. ülke olması dikkat çekici!
Şimdi biraz da Türkiye hakkında konuşalım:
13) Dünyanın En Büyük 100 Silah Firmasının 5 Tanesi Türk!
Defence News Top 100 listesi şirketleri gelirlerine göre sıralıyor. 2019 yılında Türkiye’den Aselsan, TUSAŞ, STM, BMC ve Roketsan listeye girdi. Şirketlerimizi tebrik ediyoruz. Türkiye listeye en fazla şirket sokan 5. ülke konumunda. Fakat İsrail, Almanya ve Rusya bizden az şirket sokmuş olsa da, hepsi bizim önümüzde yer alıyor. Bu sebeple firmalarımızı listenin üst basamaklarına tırmandırmayı hedeflemeliyiz.
14) Türkiye’nin Savunma ve Havacılık İhracatının Yarısını Ankara Tek Başına Yapıyor!
Ankara’da TUSAŞ ve ASELSAN bulunması sebebiyle en yüksek savunma ve havacılık ihracatına sahip ilimiz.
15) Türkiye’nin Yıllara Göre Savunma ve Havacılık İhracatı:
Sizce Türkiye 2023 yılında 10.2 milyar dolarlık resmi hedefine ulaşabilecek mi?
16) Türkiye’nin Toplam İhracatında Savunma ve Havacılığın Payı Sadece %1,51
Ülkemizin toplam ihracatında savunma ve havacılık sektörünün payı grafikteki gibidir. Türkiye’nin 2023 Yılı için toplam ihracat hedefi 226.6 milyar dolar, yine 2023 yılı savunma ve havacılık ihracat hedefi ise 10.2 milyar dolardır. Hedefler gerçekleşirse savunma ve havacılık ihracatının oranı %4.5 olacak.
17) 2020 Ocak-Nisan Savunma ve Havacılık İhracatımız, Geçen Senenin Aynı Dönemine Göre %22 Azaldı!
Ancak üzülmeyin! Savunma ve Havacılık sektöründeki ihracatımıza COVİD-19’un etkisi ilk çeyrekte diğer sektörlere nazaran fazla olmadı. Bunun önemli sebeplerinden bir tanesi savunma ve havacılıkta çoğunlukla geçmişte alınan siparişlerin bulunmasıdır. Bu yüzden önümüzdeki aylarda özellikle havacılık sektöründeki ihracatımız düşüş içerisine girebilir -tüm dünyadaki gibi-. COVİD-19 özellikle otomotiv, tekstil ve mücevherat ihracatımızı çok etkiledi. Bu sektörlerdeki ihracatımız Ocak ayına kıyasla Nisan ayında tam %50 civarında düşüş gösterdi.
18) Periyotlarla ABD’nin En Fazla Silah Transfer Ettiği 3 Ülke
BONUS: 67 Milyon Nüfusa ve 643 Bin km2 Toprağa Sahip Fransa Her Yıl Türkiye’nin 4-5 Katı Silah İhracatı Yapmaktadır.
Fransa’nın son yıllardaki silah/savunma sanayii ihracatı şu şekilde:
- 2017: 8 Milyar Dolar
- 2018: 10.2 Milyar Dolar
- 2019: 9.3 Milyar Dolar
Fransa hem tarihi, hem nüfusu ve hem de toprağı olarak Türkiye’ye denk bir ülkedir. Tarih boyunca da bu iki devlet sürekli sıcak-soğuk mücadelelerde ve sürtüşmelerde bulunmuştur. Üretimin en temel iki girdisi iş gücü ve topraktır. Bu sebeple Türkiye’nin günümüzdeki ihracatı Fransa seviyesinde, hatta daha fazlasında olmalıdır. Bu sebeple Türkiye önümüzdeki süreçte ne yapıp ne edip ürettiği savunma sanayii ürünlerini dünya pazarında satmalıdır! Özellikle şu ürünlerin bir an evvel ihracatı önem arz etmektedir:
- Altay
- T-129 Atak
- Hürkuş
- Hürjet
- SOM-ATMACA
- ANKA-Bayraktar TB2
- MPT-76 / MPT-55