Ülkemiz dünyada operasyonel anlamda en aktif ve başarılı İHA’lara sahip olsa da teknolojik anlamda özellikle İsrail, ABD, Çin ve Fransa gibi ülkelerin de birçok insansız hava aracı projesi bulunuyor. Bu ülkeleri dikkatle takip etmek hem uluslararası silah pazarında daha aktif yer almamızı, hem de ülkemize ve dünyaya eşsiz teknolojiler üretebilmemizi sağlar. Dünyanın şu an hangi projeler üzerinde çalıştığını İnsansız Savaş Uçakları Dosyası yazımızda bahsetmiştik. Bu yazıda İsrail’i ele alacağız.
İsrail’de halihazırda gelişmiş İHA/SİHA üretebilen ve İsrail ordusunun hizmetine girmiş İHA’ları iki farklı şirket geliştiriyor. Elbit Systems ve Israel Aerospace Industries. Bunların dışında da küçük boyutlarda drone üreten şirketleri var elbet ancak yazımızın konusu değil.
Ülkemizde de insansız hava araçları konusunda bildiğiniz üzere iki farklı şirket öne çıkıyor: Baykar Savunma ve Turkish Aerospace Industries(TUSAŞ). Bunların dışında Vestel de KARAYEL SİHA’sı ile sektöre girmiş (hatta ihracat başarısı elde etmiş) olsa da teknolojik olarak bu iki şirketimizin gerisinde yer alıyor. Ülkemizde sürü drone, kamikaze drone ve mini drone konusundaki çalışmaları ise STM Savunma şirketimiz yürütmektedir.
Şimdi İsrail’li Elbit Systems yapımı HERMES 900 sisteminin ülkemizdeki muadili TUSAŞ ANKA-S ile teknik özelliklerini karşılaştıralım:
TUSAŞ ANKA’nın boş ağırlığı ELBİT HERMES 900’den fazla. Bu ağırlığın sebebi hem kullanılan gövde malzemesi, kanat açıklığının büyük olması ve gövde içerisinde kullanılan birçok elektronik sistemden olabilir. Bundan dolayı daha güçlü motor tercih ediliyor. Bu sebeple havadaki performansları, ve süratleri hemen hemen aynı. Elbit Systems, insansız hava aracını tasarlarken sessizlik ve hafifliğe önem vermesi sebebiyle 115 beygir gücünde Rotax 914 motorunu tercih etmiş. ANKA’larda şu anda 155 beygir gücündeki Thielert Centurion 2.0 motoru kullanılsa da motorlarımız yerli üretim 170 beygir gücündeki TEI PD-170 ile değiştirilecek.
Bu motor gücünün artırılmasının sebebi şu ki; hava araçları yüksek irtifalarda çıktıkça motorlar daha çok zorlanıyor, motorun gücü ciddi bir kayıp yaşıyor. İşte yeni motoruyla ANKA artık bu kayıptan çok etkilenmeden yüksek irtifalarda uzun süre görev yapabilecek lakin aynı şeyi HERMES 900 için söyleyemeyiz.
İsrail, HERMES 900 sistemini Güney Amerika, Asya ve Avrupa’da toplam 5’den fazla ülkeye ihraç etmiştir. Ülkemiz ANKA platformunun ihracatı için çeşitli girişimler ve teklifler yapmış olsa da maalesef henüz ihraç edilemedi. Şu anda bazı Afrika ve Asya ülkeleri ile görüşmeler sürmektedir. Bahar Kalkanı Harekatında Rus yapımı orta irtifa hava savunma sistemi Pantsir S-1’in ANKA-S tarafından vurulması ile birlikte ANKA-S’in ve diğer Türk İHA’larının dünyada popülaritesi bayağı arttı. Zira silah sistemleri için “combat proven” denilen savaş alanında kendini kanıtlama çok önemlidir.
Şimdi daha büyük klasmanda karşılaştırmaya geçelim. Baykar Savunma yapımı AKINCI ile IAI HERON TP:
Öncelikle AKINCI çift motora sahip olmasıyla büyük bir avantaja sahip. Tek motorlu sistemlerde motorda bir arıza veya sıkıntı çıkınca yapabilecek pek bir şey kalmıyor. Lakin AKINCI’nın motorlarından biri zarar görse dahi kalan motoru ile üssüne geri dönebilir.
Bunun dışında, Heron TP/Eitan 45.000 feet irtifaya çıkabilse de AKINCI da envantere girdiğinde çeşitli denemeler ve operasyonlarda bu irtifaları zorlayacak hatta belki aşacaktır.
Faydalı yük olarak Heron TP ciddi farkla öne çıkıyor. IAI resmi sitesinde ve bir çok farklı kaynakta da bu bu şekilde belirtilmiş. Bunun nasıl sağlandığını bilemiyoruz ancak boyutuna bakınca mümkün olabilir. AKINCI’nın ise içerisindeki AESA radar, gelişmiş yapay zeka bilgisayarları ile boş ağırlığı daha fazla oluyor. Bu da faydalı yükünü azaltıyor ancak elektronik konusunda HERON TP’den üstün olmasını sağlıyor.
Heron TP’yi İsrail’in yanı sıra, Almanya ve Hindistan da kullanmaktadır.
TFX e ortak en iyi partnerler Katar ve Pakistan. Katar tabii finanse ortağı Pakistan hem dost ülke aynı zamanda technology kabiliyeti var. Endonezya katılamıyor.