Çin 2030 yılına kadar envanterindeki uçak gemisi sayısını 6 adete çıkarmayı planlamaktadır. Şu an aktif olarak envanterinde 2 adet uçak gemisi bulunmakta.
Bu 2 gemiden birinin adı “Liaoning” (gövde numarası 16). Bu gemi bilindiği üzere SSCB’ye aitti ve daha sonra birliğin yıkılmasıyla Ukrayna’da kaldı. Eski adı “Varyag”dır. 1985 yılında kızağa koyulan gemi tamamlanamadı. Birlik yıkıldığında geminin yaklaşık %68’i tamamlanabilmişti ve Ukrayna ihtiyaç duymadığı için inşaatı durdurup gemiyi satışa çıkardı. Çin, Rusya ve Hindistan ile görüşüldükten sonra Çin gemiyi gazino-otel gibi turistik amaçlı kullanacağını söyleyip aldı. Geminin boğazlardan geçmesi gerekiyordu. Bu da Türkiye’den izin alınmayı gerektiriyordu. Ankara başlarda buna sıcak bakmıyordu, fakat Çin Türkiye’ye turist gönderme sözü vererek ikna etti. Böylece 2001 yılında gemi boğazlarımızdan geçti. Varyag Çin’e varmasının ardından gemi modernize edilip tamamlanarak muharip bir uçak gemisine çevrildi. Ve 2012 yılında envanterine kattı… Geminin uzunluğu 304.5 metredir.
2013 yılına geldiğimizde Type 002 sınıfı uçak gemisinin yapımına yerli imkanlarıyla başladı. Tasarımı ise SSCB kökenli Liaoning’den kopya edilmiştir. 2017’de suya indirdi, 2019 sonunda envantere alındı. Bu geminin de adı “Shandong” (gövde numarası 17). Bu gemi Liaoning’den 10 metre daha uzundur, 315 metredir.
Gemilerde muharip uçak olarak halihazırda J-15 kullanılıyor. Fakat Çin bu gemilerinde kullanmak üzere yeni nesil J-35 savaş uçaklarının da geliştirmesini neredeyse tamamlamış durumda.
Bitmedi dahası da var. Şangay’daki Jiangnan Tersanesi’nde şu an yapım aşamasında olan üçüncü bir uçak gemisi daha var. Type 003 sınıfı olan 3. geminin inşaatına başlama tarihi ise kesin olarak bilinmiyor fakat çeşitli kaynaklar 2015-2016 dönemini söylüyor. Güney eyaletlerinden Fujian’ın adı verilen gemi, Çin’in hem tasarımı hem de üretimi yerli ilk uçak gemisi olma özelliğini taşıyor. Üçüncü uçak gemisi 17 Haziran 2022’de denize indirildi. ABD Savunma Bakanlığı, Çin’in üçüncü uçak gemisini Fujian‘ı 2023-2024 civarı hizmete sokmasını beklediğini belirtti. 2030 yılına kadar 3 gemi daha yetişir mi bilemeyiz fakat Çin’in bu işi çok ciddiye aldığı belli oluyor. Sırasıyla 2012, 2019 ve 2023 yılında 3 uçak gemisi envanterine katabildiğini düşünürsek 2023-2030 arasında 3 geminin daha yetişebileceği imkan dahilinde gözüküyor.
Type 003 Fujian’ın diğer Çin uçak gemilerinden daha büyük deplasmana sahip olacağı söyleniyor. Hatta bazı kaynaklar tarafından Çin’in 3. uçak gemisinin tıpkı Amerikan ve Fransızlar gibi katapult (mancınık) sistemine sahip olacağı iddia ediliyor. Çin devlet televizyonu CCTV, geminin suya indirildiği tören yayınında “Tamamen Çin tarafından tasarlanan ve inşa edilen ilk katapultlu uçak gemisi” demiştir. Bu teknoloji şu anda dünyada yalnızca Fransa ve ABD tarafından kullanılmaktadır. Aslına bakarsanız gelen bazı fotoğraflardan Type 003’ün diğer iki geminin aksine rampa piste sahip olmadığı görülüyor. Yani katapult sistemine sahip olduğu kesin diyebiliriz.
Velhasıl bu geminin hemen ardından 4. uçak gemisinin inşaatı da başlayacak.
18 Ağustos 2020 tarihinde 3. uçak gemisinin uydu fotoğrafı ortaya çıkmıştı. Fotoğrafta geminin 9 adet gövde bloğunun yerleştirildiği görülüyor. Bloklar arasındaki boşluklarla 351 metre uzunluk ortaya çıkıyor. Fakat bu boşluklar birleştirildiğinde 297 metre gövde uzunluğu elde ediliyor.
Fotoğrafta görülen bloklar genellikle geminin su hattı uzunluğunu oluşturur. Bu blokların üzerine uçuş güvertesi de yerleştirilecek. Buradan yola çıkarak geminin pisti ile beraber toplam uzunluğunun en az 316 metre civarında olduğunu söyleyebiliriz. Örneğin USS Gerald R. Ford’un toplam uzunluğu, su hattı uzunluğundan yaklaşık 16 metre daha uzundur.
Güncelleme: 15 Haziran 2022 tarihli güncel uygu görüntüsü ile geminin 316 metre uzunluğu kesinleşti:
Dünyada aktif uçak gemileri:
- ABD: 11 adet
- Çin: 2 adet
- Birleşik Krallık: 2 adet
- Fransa: 1 adet
- İtalya: 1 adet
- Rusya: 1 adet
- Hindistan: 1 adet
(LHD’ler dahil edilmemiştir. Asıl amacı uçak taşımak olan en az 30 uçak taşıyabilen gemiler listededir)
Çin, ABD’nin Pasifik Okyanusunda varlık göstermesinden rahatsız olduğunu sürekli dile getiriyor. Tüm bunların dışında ekonomik olarak da çok kuvvetli. Yani bunca devasa gemiyi işletebilecek maddiyata sahip. Bakalım önümüzdeki yıllar soğuk savaş dönemi geri gelecek mi…
