Cumhurbaşkanlığı 2021 Yılı Savunma Sanayii Programı açıklandı.
Mevcut Durum
Savunma ve Havacılık Sanayii İmalatçılar Derneği (SASAD) verilerine göre 2019 yılında bir önceki yıla göre savunma ve havacılık sektörü cirosu yüzde 24 artış göstererek 10,9 milyar ABD doları, yurt dışı satış geliri yüzde 40 artış göstererek 3,1 milyar dolara ulaşmıştır. 2002 yılında yüzde 20 civarında olan savunma sanayii yerlilik oranı 2019 yılı itibarıyla yüzde 67 düzeyine ulaşmıştır.
Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) tarafından halihazırda 700’ü aşkın proje yürütülmekte ve söz konusu projeler yürütülürken; Türk savunma sanayiini Türkiye’nin küresel güç vizyonu doğrultusunda inşa etmek üzere savunma sanayii ekosistemini dışa bağımlılığı asgari seviyeye indirecek şekilde güçlendirmek gayesiyle hareket edilmektedir. Bu hedef doğrultusunda üstün teknik özellikleri haiz ürünleri içeren, farklı harekât ihtiyaçlarına ve görev alanlarına hitap edebilecek projelerin hayata geçirilmesine yönelik çalışmalara öncelik verilmekte; sektörel yetkinlikleri artırmak ve sürdürülebilirliği sağlamak üzere muhtelif destek mekanizmaları uygulanmaktadır.
Savunma sanayii teknolojilerinde dönüşümü sağlama çalışmalarına devam edilmekte, geleceğin teknolojilerine yönelik yatırımlar günden güne artmaktadır. 2020 yılında; geleceğin savaş konseptini belirleyecek olan eklemeli imalat teknolojileri, grafen ve iki boyutlu malzeme teknolojileri, sürü zekâsı, enerjik malzemeler, akustik teknolojiler, RF teknolojileri alanlarında Odak Teknoloji Ağları (OTAĞ) faaliyetleri yürütülmüş ve milli teknoloji hamlesinine hız kazandıracak kompozit teknolojileri, robotik teknolojiler, lazer ve elektromanyetik teknolojileri, optik teknolojileri, yapay zeka teknolojileri, büyük veri teknolojileri, sinyal ve görüntü işleme teknolojileri, bilişsel haberleşme teknolojileri, 5G teknolojileri, geniş bant mobil haberleşme teknolojileri, tahrip teknolojileri, KBRN teknolojileri, akustik teknolojileri, ekran teknolojileri, kızılötesi algılama teknolojileri ve RF teknolojileri alanlarında proje faaliyetleri sürdürülmüştür.
Teknoloji geliştirme faaliyetlerinin vazgeçilmez bir unsuru olan gelişmiş bir test ve sertifikasyon altyapısına sahip olmak ve mevcut test merkezlerini en etkin şekilde kullanmak yönünde çalışmalar yürütülmektedir. Bu kapsamda 2020 yılında; yerli test kabiliyetlerinin Online Test Portalı üzerinde toplanmasını sağlamak amacıyla ilgili paydaşlarla koordinasyon içerisinde faaliyetler yürütülmüştür.
Savunma sanayii ekosistemini güçlendirmek ve sürdürülebilirliği sağlamak üzere; ekosistemin ihtiyaç duyduğu nitelikli insan kaynağının yetiştirilmesine yönelik olarak Savunma Sanayii Akademi bünyesinde; Vizyoner Genç Projesine ek olarak Endüstriyel Savunma Profesyonelleri Programı (ESAP) başlatılmıştır. Bu kapsamda düzenlenen sistem mühendisliği, siber güvenlik, elektronik harp, nesnelerin interneti vb. teknik eğitim programlarına 2020 yılında 600’den fazla sektör çalışanı katılmıştır. Vizyoner Genç Projesi kapsamında ücretsiz eğitim programlarıyla gençlerin farklı teknoloji alanları hakkında bilgi sahibi olmaları sağlanmaktadır.
Diğer taraftan savunma sanayiinin gelişimine ciddi katkılar sağlayan KOBİ’lerimizi desteklemek amacıyla başlatılmış olan Endüstriyel Yetkinlik Değerlendirme ve Destekleme Programı (EYDEP) kapsamında; firmalar desteklenmektedir.
Amaç
Silahlı Kuvvetlerimizin ve güvenlik güçlerimizin ihtiyaçlarını, sürekli gelişim anlayışı ile azami ölçüde milli teknolojiler ve yerli imkânlarla karşılamak ve savunma ihracatını artırmak üzere savunma sanayii ekosistemini güçlendirmek ve savunma sanayiinde edinilen becerilerin sivil sektöre yayılımını sağlamak temel amaçtır.
SSB Tarafından Yürütülecek Proje ve Faaliyetler
1- Yürütülecek savunma projeleri belirlenirken ve mevcut projeler yürütülürken; ürünlerin teknik özelliklerinin giderek geliştiği ileri versiyonların oluşturulması ve farklı harekât ihtiyaçlarına ve görev alanlarına hitap edebilecek ürün ailesine sahip olunmasına yönelik çalışmalara devam edilecektir.
2- Savunma sanayiimizin mevcut kabiliyetlerini belirlemek üzere tüm ülkeyi kapsayacak şekilde endüstriyel yetkinlik veri altyapısı geliştirilerek Yetenek Envanteri (YETEN Projesi ile) oluşturulacaktır.
3- Yürütülecek savunma projeleri belirlenirken ve mevcut projeler yürütülürken savunma sanayii yerlilik oranı artırılacaktır.
4- Savunma Sanayii Akademisi tarafından savunma sanayiine ve teknolojiye yönelik eğitimler düzenlenecektir.
5- Vizyoner Genç Projesi kapsamında gençlere savunma sanayiine ilişkin güncel haberler, kişisel gelişim ve kariyer alanlarında mevcut yaklaşımlar ile tavsiyeler, güncel staj ve iş olanakları hakkında bilgiler sunulmaya devam edilecektir.
6- Endüstriyel Yetkinlik Değerlendirme ve Destekleme Programıyla (EYDEP) savunma sektöründe faaliyet gösteren KOBİ’lerin yetenek ve nitelik envanterleri oluşturularak gelişmeye açık alanlarının tespit edilmesine devam edilecektir. Firmalar bu alanlarda mali olarak da desteklenmeye devam edilecektir.
7- Savunma Sanayii Yatırım ve Geliştirme Faaliyetlerini Destekleme Programı kapsamında KOBİ’ler dâhil tüm savunma sanayii firmalarına finansal destek sağlanmasına yönelik çalışmalara devam edilecektir.
8- İhracatın geliştirilmesine yönelik olarak oluşturulan Uluslararası İşbirliği Stratejik Planı kapsamında ihracatı artırmaya yönelik etkinlikler gerçekleştirilecektir.
9- Sektördeki tüm paydaşlar arasındaki işbirliği, koordinasyon ve paylaşımı güçlendirmek üzere her yıl çeşitli etkinlikler (Savunma Sanayii Şurası, ortak akıl çalıştayları, bölgesel sanayi buluşmaları, teknopark buluşmaları, kümelenme buluşmaları ve OSB buluşmaları) düzenlenecektir.
10- Savunma sanayiine yönelik kritik teknolojilerde yüzde 100 milli savunma sanayii oluşturmak ve geleceğin harp konseptini şekillendirmek vizyonlarına uygun olarak temel ve ileri teknolojiler eksenli projeler ve yatırımlar gerçekleştirilecek ve desteklenecektir. Teknoloji Panelleri ve Odak Teknoloji Ağları (OTAĞ) düzenlenerek teknoloji bazlı Ar-Ge yol haritası oluşturulacak ve gelişen teknolojilerin takibiyle ihtiyaçlar yeniden gözden geçirilerek güncellenecektir.
11- Sektörler arası çoklu kullanım olanakları analiz edilerek somut projelere dönüştürülmesine yönelik model geliştirilecektir. Sektör Kabiliyet Atlası ve Adaptif Dönüşüm Projesi hayata geçirilecektir.
Hedefler
Performans Göstergeleri | Birim | 2019 | 2020 (1) | 2021 (2) |
Savunma Sanayii Yerlilik Oranı | Yüzde | 67 | 69 | 71 (3) |
Savunma ve Havacılık Yurtdışı Satış Geliri | Milyar ABD Doları | 3,1 | 4,0 | 6,2 |
Savunma ve Havacılık Sanayii Cirosu | Milyar ABD Doları | 10,9 | 16,5 | 19,7 |
Savunma ve Havacılık Sanayii İstihdamı | Bin Kişi | 73,8 | 77,5 | 81,5 |
(2) Program
(3) Bu gösterge aynı zamanda Merkezi Yönetim Bütçesinde yer alan Ulusal Savunma ve Güvenlik Programının performans
göstergelerinden biridir.