REİS SINIFI DENİZALTILAR (Type- 214TN)
Sessiz ve derinden… Türk denizaltılarının sloganı bu. Türk donanmasının ilk denizaltıları, Abdülhamit ve Abdülmecit isimli denizaltılarımızdı. Cumhuriyet tarihinin ilk denizaltıları ise I. ve II. İnönü denizaltılarımızdı. Görünmez kuvvet olma özellikleri sayesinde donanmaların değişmez tercihi oldu denizaltılar. Bugün bile imkân ve kabiliyetleri itibariyle Gür, Preveze ve Ay sınıfı olmak üzere üç farklı sınıfta 12 Adet denizaltımız bulunmaktadır. Donanmamız yüksek Kurmay kabiliyeti ile günün değişen koşullarına karşı en etkili tedbiri almak hususunda mahirdir. Türk Deniz Kuvvetlerinin sunduğu raporlar ve Ay sınıfı denizaltılarımızın yakın zamanda emekliye ayrılacak olması vb. sebeplerle Almanya’dan gerçekleştirilen teknoloji transferiyle Reis sınıfı denizaltılarımızın inşasına başlandı. Uluslararası kamuoyunda (Type- 214TN) olarak bilinen denizaltılar, Güney Kore, Portekiz, Yunanistan… gibi farklı donanmalar tarafından kullanılmaktadır. Denizaltıların Türk Deniz kuvvetlerine katılım tarihi, donanmamızın denizaltılar üzerinde iyileştirmeler yapmak istemesi sebebiyle farklı tarihlerde ertelemeye maruz kaldı. Toplamda altı adet üretilmesi kararlaştırılan denizaltılardan Piri Reis’in deniz testlerinin ardından sistem teslimatları ile beraber 2022 yılında donanmaya katılacağı bunu takip eden her yıl 1 adet denizaltının daha teslim edileceği ifade edilmiştir. Türk Donanma Komutanlığının tecrübesi ışığında Gölcük Tersane Komutanlığında inşa süreci devam eden denizaltılar, Türk Deniz Kuvvetlerine çok büyük imkân sağlayıp, önemli bir güç çarpanı ortaya koyacaktır.
Sınıfının en gelişmiş teknolojisine sahip olacak Reis sınıfı denizaltılar, nükleer denizaltılardan sonra en caydırıcı denizaltı platformlarından biridir. Ay sınıfı denizaltılarımız, 61 metre, Preveze sınıfı denizaltılarımız ve Gür sınıfı denizaltılarımız 62 metre uzunluğa sahip iken Reis sınıfı denizaltılarımız 68 metre uzunluğa, 6.3 metre tekne çapına ve 13.1 metre yüksekliğe sahip olacaktır. 1855 ton su üstü ağırlığı ve 2042 ton su altı deplasman ağırlığına sahip olacak denizaltılarımızın en önemli özelliklerinden biri de güdümlü mermi atabilme kapasitesine sahip olmalarıdır. Denizaltıların karakteristik özellikleri, görünmezlik ve sürpriz silah olmalarıdır. Reis sınıfı denizaltılarımız, bir önceki denizaltılarımıza nazaran daha görünmez ve çok daha caydırı bir güç güçtür.
Bu görünmezliğin idame edilmesinde en önemli özellik, havadan bağımsız tahrik sistemidir. Mevcut denizaltılarımızda bulunmayan bu özellik, Reis sınıfı denizaltılarımıza stratejik güç vermektedir. Nükleer denizaltısı bulunan veya nükleer güce kısa vadede ulaşma imkânı bulunmayan donanmalar da havadan bağımsız tahrik gücüne sahip denizaltılara rağbet göstermektedir. Bu sistem, nükleer denizaltılardan sonra en ileri teknolojiye sahiptir. Dönemin Deniz Kuvvetleri Komutanlığı teknik başkanı Tuğamiral Sami Örgüç’ün kamuoyuna açıkladığı üzere, yeni tip denizaltılarımız, klasik dizel elektrikli denizaltılara göre su altında tespit edilmeden çok daha uzun süre harekât yapabilmektedir. Klasik denizaltılar bataryalarını şarj için en hassas oldukları periskop derinliğine gün aşırı gelmek zorunda oldukları halde havadan bağımsız tahrik sistemli Reis sınıfı denizaltılarımız, bu durumla yaklaşık iki hafta sonra karşılaşmaktadır. Bu kabiliyet, havadan bağımsız tahrik sistemli denizaltıların gizliliğini devam ettirerek sürpriz silah olma açısından klasik dizel elektrikli sistemlere karşı üstünlüğünü ortaya koymaktadır. Türk Deniz Kuvvetleri bugün olduğu gibi gelecekte de deniz harekât alanlarında etkinliğini sürdürme kabiliyetine sahiptir. Bu doğrultuda daha sessiz tekne tasarımı ile akış gürültüsü azaltılmış havadan bağımsız tahrik sistemli, modern güdümlü mermi, torpidolar, keşif, sakınma ve aldatma sistemleri ile donatılmış Reis sınıfı denizaltılarımız asıl argümanlarımız olacaktır. Modern denizaltılarımız barışta caydırıcılığımızı artırarak savaş zamanında düşman platformlarının en korkulu rüyası olacaktır. Günümüzün denizaltı teknolojisi, nükleer olmayan denizaltılar karşısında havadan bağımsız tahrik sistemli denizaltıları alternatif bir güç olarak sunmaktadır. Gemi inşa altyapısının son teknolojiye uygun olarak geliştirilmesi, denizaltılarda kullanılacak sistem ve alt yapının yerli olarak üretilmesi, donanma endüstrimizin yerli platformlar inşa etme sürecine ciddi katkılar sunacaktır.
Reis sınıfı denizaltılarımızın ikmale ihtiyaç duymaksızın ABD’ye gidip gelebilecek kapasitede olduğu söylenebilir. Alt yüklenici olarak da HAVELSAN, ASELSAN, TÜBİTAK, STM, AYESAŞ, IDEAL, Milsoft, Meteksan Savunma, Gürdesan ve KOÇ Bilgi Savunma şirketleri görev üstleneceklerdir. Her bir denizaltımızda 8 Adet torpido kovanı bulunacaktır. Ayrıca yeni denizaltılarımızın sualtı seyir süresi, üç hafta olacaktır.
”Mukavim tekne dışına akustik izi düşürmek ve hidrodinamik yapıyı oluşturmak için fiberglastan imal edilmiş özel bir kabuk yerleştirilmektedir. Özel tasarım Radar Soğurucu Malzeme [RAM] ve boyanın kullanılacağı bu kabuğun üretiminde kısmen karbon fiber malzemeden de yararlanılacaktır. Reis Sınıfı Denizaltılarda kullanılacak RAM malzeme ve boyanın yerli üretim olması konusunda STM öncülüğünde çalışmalara devam edilmektedir. Hatırlanacağı üzere daha önce Gür Sınıfı bir denizaltımızın yelken bölümü Aselsan ve Hacettepe Üniversitesi işbirliğiyle milli imkânlarla geliştirilen RAM malzeme ve boya ile kaplanmış ve icra edilen deniz testlerinde olumlu sonuçlar (RAM boya ile boyanan denizaltı, RAM boya ile boyanmayan denizaltının 300m yakınına kadar fark edilmeden yaklaşabilmiştir) alınmıştır. Diğer yandan bir NATO deniz tatbikatında Gür Sınıfı bir denizaltımız İtalyan Tip 212A denizaltısına tespit edilmeden 500m yaklaşabilmiş ve onu sanal olarak torpido atışı ile batırmıştır. Denizaltı yüksek hızda seyir sırasında dizel motorlarını kullanırken, düşük hızda sessiz seyir için AIP Sistemi’nden yararlanmaktadır.”
İlk denizaltımız TCG Piri Reis olup onu TCG Hızır Reis, TCG Murat Reis, TCG Aydın Reis, TGC Seydi Ali Reis ve TCG Selman Reis takip edecektir. Yazımızdan da anlaşılacağı üzere Reis sınıfı denizaltılar, sahip oldukları imkân ve kabiliyetlerle Türk Deniz Kuvvetlerine çok önemli bir güç sağlayacaktır.
Yerli Katkı Payı: %81
Silahlar:
• Torpido kovanı: 8 adet
• Torpido kovanı çapı: 533 mm (21 inch)
• Mk48 ADCAP Mod6 AT veya Akya ağır torpido (planlanan)
• UGM-84A Harpoon Blok II ASM (4 torpido kovanı fırlatma için uygundur)
• IDAS SAM (planlanan); ASW helikopterleri, küçükk deniz platformları ve kıyı hedeflerine karşı. (Roketsan proje ortağıdır.)
• Gezgin seyir fuzesi (beklenti)
Savas Sistemleri:
• 1 x LPI radar
• ISUS-90/72 Entegre Su Alti Komuta Kontrol Sistemi (ESKKS)
• Coklu Veri Link Sistemi (CAVLIS), Link 11/22 kabiliyetli
Yerli alt yüklenicilerin sundukları katkılar tablodaki gibidir;
Genel Özellikler:
• Uzunluk: 67,6 m (standart denizaltılarımızdan yaklaşık 3 m. daha uzun)
• Tekne dış çapı: 6,3 m
• Yükseklik: 13,1 m (Periskoplar haric)
• Su üstü (satıhta) deplasman: 1.845 ton
• Su altı (dalmış durumda) deplasman: 2.013 ton
• Hız (satıhta): 10+ knot
• Hız (snorkel srasında): 12 knot
• Hız (dalmış durumda): 20+ knot
• Hız (AIP devrede iken): 6+ knot
• Menzil (satıhta): 12.000 nm (6 knot hiz ile)
• Menzil (dalmış durumda): 420 nm (8 knot hiz ile)
• Menzil (AIP devrede iken): 1.248 nm (4 knot hiz ile)
• Azami operasyon derinliği: 250 m (Test derinligi 400 m)
• Seyir süresi: 12 hafta
• Su altında kalma süresi: 3 hafta
• Mürettebat: 27 (5’i subay)
• Gövde: Ferromanyetik çelik (HY-100 ve HY-80)*
Diğer;
