Kamikaze İHA’ların Lojistik Avantajları: Bu makalemizde günümüz savaşlarında sahada sıkça kullanılmaya başlanan kamikaze İHA’ların neden tercih edildiğini lojistik avantajlarını ele alarak açıklayacağız. Yine aynı şekilde ülkemizin kamikaze İHA üretiminde ortaya çıkardığı ürünlerden bahsedeceğiz.
Günümüz savaşlarında sadece hedefi vurmak değil, bu hedefe ne kadar ucuz, hızlı ve kolay ulaşıldığı da en az hasar kadar önemli hale geldi. Özellikle son yıllarda Rusya-Ukrayna savaşı başta olmak üzere farklı operasyon alanlarında sıkça karşımıza çıkan kamikaze İHA’lar, modern savaş doktrinlerinin önemli bir simgesi hâline gelmiş durumda. Geri dönmesi beklenmeyen bu insansız sistemler, sadece taktik değil, lojistik açıdan da ciddi avantajlar sunuyor. Az sayıda personelle yönetilebilmeleri, depolama ve taşıma kolaylıkları, düşük maliyetli üretimleri, ikmal problemi yaşamamaları gibi nedenlerle kamikaze İHA’lar artık birçok ordunun envanterinde yer alıyor.
Klasik Mühimmatlara Göre Kamikaze İHA’ların Avantajları
Düşük Maliyet: Kamikaze İHA’ların en büyük avantajlarından biri de maliyetinin düşük olmasıdır. Örneğin bir Bayraktar TB2’den atılacak 22 kg ağırlığındaki MAM-L mühimmatının birim fiyatı kilogram başına 2 bin dolar kadar (44 bin dolar) ancak ortalama bir kamikaze İHA’nın fiyatı harp başlığıyla birlikte yaklaşık 200 ile 400 bin Türk Lirası arasında. Bu fiyat farkı menzilin imkan tanıdığı noktalar için kamikaze İHA’ların tercih edilmesinin önemli bir kriteridir.
Seri Üretime Uygunluk: Basit yapı, modüler bileşenler ve gelişmiş 3B üretim teknikleri sayesinde kamikaze İHA’lar seri üretime oldukça uygun sistemlerdir. Hassas hedefleme sistemleri dışında gelişmiş teknoloji gerektirmezler. Bu durum, ülkelerin kısa sürede çok sayıda İHA üretmesini mümkün kılarak mühimmat stoklarının hızla yenilenmesini sağlar.
Taşıma ve Depolama Kolaylığı: Klasik roket veya füze sistemleri özel taşıma konteynerleri, sıkı güvenlik ve büyük alanlar gerektirirken; kamikaze İHA’lar daha kompakt, hafif ve katlanabilir tasarımlarıyla ön plana çıkar. Bu özellik, kara araçları, gemiler, uçaklar hatta siperler içinde bile kolayca taşınmalarını mümkün kılar. Özellikle mobil savaş ortamlarında bu hareketlilik büyük avantaj sağlar.
Bakım ve Destek Gereksiniminin Azlığı: Kamikaze İHA’lar “tek kullanımlık” olmaları nedeniyle genel olarak bakıma ihtiyaç duymaz. Bu durum savaş sırasında bakım personelinin yükünü azaltır ve lojistik hattın sadeleşmesini sağlar. Ayrıca yakıt ikmali ve yazılım güncellemesi gibi operasyonlar gerekmediğinden ikmal süreleri de minimuma iner. Bu durum da savaşa hazırlık süresini azaltacağından ordunun daha hızlı hareket etmesini sağlayacaktır.
Kamikaze İHA’ların Kullanıldığı Savaşlar
Kamikaze İHA’lar özellikle az maliyetle düşmana azami hasarı vermek maksadıyla gelişen modern savaş doktrinlerinin önemli bir parçası haline geldi. Özellikle 2020 Dağlık Karabağ Savaşı’nda Azerbaycan tarafından kullanılan İsrail yapımı Harop, pek çok Ermeni hava savunma sistemini vurdu. İkinci Dağlık Karabağ Savaşı kamikaze İHA’ların modern savaş alanlarında kullanılmaya başlanması açısından bir ilke imza attı denebilir. Ayrıca boyutu nedeniyle radarda tespit edilmesinin zor olması sebebiyle günümüzde hava savunma sistemlerinin korkulu rüyası olmuş durumdalar.
2022 senesinde başlayan Ukrayna-Rusya Savaşı’nda da kamikazeler ön plana çıktı. Rusya çoğunlukla İran yapımı Shaded-136 (ana görselde var) İHA’larını Kiev ağırlıklı olmak üzere alt yapı ve depolara karşı kullandı. Ukrayna ise batı destekli kamikaze İHA’ları çatışma alanlarında kullanarak Rus birliklere karşı ani hava baskınları düzenledi.
İran ise İsrail ile olan krizde İsrail’e karşılık olarak yüzlerce Shaded 136 göndermişti. Ancak pek etkili olmamakla birlikte çoğu atışta İHA’lar boş arazilere düştü. Yine de bu, kamikaze İHA’ların alışılmış dışında uzun menzillerde kullanılmasının ilk örneği oldu ve İran’ın kamikaze İHA kabiliyetleri hakkında fikir verici oldu.
Türkiye’nin Geliştirdiği Bazı Kamikaze İHA Sistemleri
Bu başlıkta ise ülkemizin bu alanda geliştirdiği bazı platformlara bakacağız. Bazı diyoruz çünkü üretime kolay olan kamikaze İHA’ların Türkiye’de çok fazla sayıda üreticisi bulunuyor. Biz ise genel olarak bilinen ürünlere değineceğiz.
Türkiye’de kamikaze alanında uzun yıllardır ürün ortaya koyan şirketler TUSAŞ, Baykar ve STM. Bu şirketlerin ürünlerini sırasıyla inceleyeceğiz.
STM – ALPAGU & KARGU
ALPAGU, sabit kanatlı yapısıyla yaklaşık 10 km çapından az görev kabiliyeti ve 15 dakikadan az uçuş süresine sahip. Yaklaşık <0,3 kg harp başlığına sahip.
KARGU ise döner kanatlı (multikopter) yapısıyla özellikle yüksek rakımlı bölgelerde tercih ediliyor. 5-10 km arasındaki menziliyle 30 dakikadan az uçuş süresine sahip Kargu, yaklaşık 1,4 kg anti personel ve 1 kg zırh delici harp başlığı taşıyabiliyor.
Ayrıca medyada fazlaca yer almasa da STM tarafından geliştirilen, TOGAN, BOYGA, ALPAGUT gibi sistemler de mevcuttur.
Baykar – KAGEM
Baykar tarafından üretile jet motorlu Kemankeş aslında ilk bakışta seyir füzesi gibi görünse de Baykar tarafından kamikaze İHA olarak da adlandırılıyor.1 Yaklaşık 200 kilometre menzili bulunan füzenin gelişimiyle tasarlanmakta olan KAGEM V3’ün (Kanatlı Gezen Mühimmat Versiyon 3) 30 kg ağırlığında olan Kemankeş’e göre daha ağır ve harp başlığının daha yüksek olması planlanmakta.
Ancak hatırlatmakta fayda var ki jet motorlu ve kompleks olan bu ürün makalemizin yazılış amacındaki avantajlarla bağdaşmamakta.
TUSAŞ – Şimşek
İlk üretim amacı hedef uçak olan Şimşek İHA’nın kamikaze versiyonu geliştirildi. TUSAŞ’ın tabiriyle vurulmaktan sıkılıp vurmaya başlayan Şimşek İHA jet motorlu oluşu, 120 km menzile ve 45 dakika havada kalış süresine sahip olmasıyla dikkat çekiyor.
Sabırla okuduğunuz için teşekkürler 😉
